Giáo dục tâm lý cho lứa tuổi từ 6 – 11 tuổi là công việc đòi hỏi sự tinh tế, sâu sát thực tế và khá nhạy cảm. Trong giai đoạn này trẻ đang dần hình thành nhân cách, nên chúng ta cần tránh những ảnh hưởng không tốt tới tâm lý của các em. Chính vì vậy trong quá trình giáo dục cho trẻ tiểu học người lớn cần lưu ý một số vấn đề sau:
Giáo dục tâm lý cho lứa tuổi từ 6 – 11 tuổi là công việc đòi hỏi sự tinh tế, sâu sát thực tế và khá nhạy cảm. Trong giai đoạn này trẻ đang dần hình thành nhân cách, nên chúng ta cần tránh những ảnh hưởng không tốt tới tâm lý của các em. Chính vì vậy trong quá trình giáo dục cho trẻ tiểu học người lớn cần lưu ý một số vấn đề sau:
Giai đoạn tiểu học, các em học sinh bước vào chương trình học tập, môi trường mới mẻ và hoàn toàn khác biệt so với giai đoạn mẫu giáo. Mặc dù chưa thực sự tập trung, cần rèn luyện khả năng ghi nhớ những các em luôn háo hức đón nhận kiến thức, kỹ năng mới. Thông qua các hoạt động giáo dục tâm lý phù hợp sẽ trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết để trẻ giải quyết các vấn đề tâm lý của bản thân, thích nghi với môi trường và học tập tiến bộ.
Các thực hiện giáo dục tâm lý học sinh tiểu học nên tiến hành với những biện pháp như sau:
Trẻ tiểu học có tâm lý khá nhạy cảm và phức tạp nhưng lại chưa biết cách kiểm soát cảm xúc của chính mình. Chính vì vậy người lớn cần thường xuyên tâm sự, chia sẻ và quan sát để kịp thời nhận ra những thay đổi của trẻ. Khi cảm nhận được sự bao bọc, yêu thương, quan tâm, tin tưởng trẻ dễ dàng bày tỏ cảm xúc, mong muốn, suy nghĩ của bản thân.
Thường xuyên nói chuyện cùng trẻ giúp thầy cô giáo và cha mẹ kịp thời phát hiện những suy nghĩ, cảm xúc tiêu cực hay các hành vi không phù hợp. Từ đó chúng ta có biện pháp tác động để điều chỉnh giúp trẻ thay đổi theo hướng tích cực. Quá trình tâm sự, chia sẻ cần diễn ra khéo léo, nhẹ nhàng trên tinh thần tôn trọng và thấu hiểu bé mới mang lại hiệu quả.
Cách thực hiện giáo dục tâm lý học sinh tiểu học
Nhiều phụ huynh quan niệm, giai đoạn tiểu học trẻ còn nhỏ chưa cần phải giáo dục giới tính. Tuy nhiên đây chính là giai đoạn nhạy cảm, trẻ có sự phát triển về thể chất, tâm lý và bắt đầu tò mò về giới tính. Mặc dù mỗi trẻ có sự phát triển khác nhau nhưng khoảng cuối cấp 1 nhiều trẻ đã chuẩn bị hoặc bước vào giai đoạn dậy thì. Các bé đã tò mò về sự khác biệt giữa nam và nữ về thể hình, mái tóc, trang phục…
Người lớn nên có sự quan tâm, khéo léo chia sẻ để trẻ thỏa mãn sự tò mò của mình về sự khác biệt giữa nam và nữ. Đồng thời chúng ta nên dạy trẻ cách cư xử đúng mực cũng như cách bảo vệ bản thân với bạn khác giới. Điều này giúp các bé có nhận thức cụ thể, có hành động, cảm xúc, suy nghĩ đúng đắn hơn khi giao tiếp với bạn bè và những người xung quanh.
Tham khảo: Giáo dục giới tính cho trẻ: Nguyên tắc và cách áp dụng
Điều quan trọng nhất cần chú ý trong nội dung và phương pháp giáo dục tâm lý học sinh tiểu học là cần có sự cân nhắc, chọn lựa phù hợp với lứa tuổi và đặc điểm của từng cấp học. Do mỗi độ tuổi sẽ có khả năng và nhu cầu tiếp nhận khác nhau nên xây dựng hoạt động hiệu quả cho công tác giáo dục.
Ví dụ: Với học sinh lớp 1 trẻ bắt đầu làm quen với môi trường học tập mới, hoàn toàn khác biệt sẽ chủ yếu tập trung vào làm quen và khám phá môi trường xung quanh. Giai đoạn trẻ học lớp 4 – 5 đã phát triển về logic và tư duy trừu tượng, chuẩn bị và bước vào giai đoạn dậy thì nhạy cảm và tâm lý có nhiều biến đổi.
Do ảnh hưởng của nền văn hoá Nho giáo trước đây, Người Hàn Quốc rất kính trọng người già, tôn thờ tổ tiên, và nghe lời cha mẹ. Những ý tưởng này đặc biệt được thể hiện rõ trong quan hệ giữa cha mẹ và con cái, giáo viên và học sinh, ông chủ và người làm công, thủ trưởng và nhân viên.Những người trẻ tuổi phải biết tôn trọng và nghe lời người lớn tuổi hơn. Đó là lý do tại sao ở Hàn Quốc, xe buýt và tàu điện ngầm luôn có những ghế riêng dành cho người già. Khi một người lớn tuổi đứng cạnh, người trẻ hơn sẽ đứng dậy nhường chỗ của mình.
Giáo dục tâm lý học sinh tiểu học luôn là chủ đề được giáo viên và phụ huynh quan tâm hàng đầu. Mỗi trẻ có đặc điểm và sự thay đổi tâm lý khác nhau, hiểu rõ sẽ giúp chúng ta có cách tiếp cận phù hợp để định hướng và hỗ trợ cho các bé phát triển tốt nhất. Cùng Dewey Schools tìm hiểu vai trò và cách thực hiện trong quá trình giáo dục tâm lý cho trẻ lứa tuổi 6 – 11 nhé.
Giáo dục tâm lý học sinh tiểu học là vấn đề được nhiều người quan tâm
Trên thực tế, tỷ lệ học sinh gặp các vấn đề về tâm lý như rối loạn lo âu, trầm cảm, hoảng sợ… ngày càng tăng. Tình trạng này đế từ nhiều nguyên nhân như áp lực học đường, áp lực học tập, gia đình mâu thuẫn… dẫn để trẻ học hành sa sút, hoảng loạn tinh thần, dê bị kích động, nổi loạn.
Tiểu học là cấp học bắt buộc cho học sinh từ 6 – 11 tuổi tại Việt Nam, đây được xem là giai đoạn quan trọng nhất trong hành trình rèn luyện và phát triển trí tuệ của trẻ. Thời kỳ này trẻ vẫn còn nhiều sự hồn nhiên, ngây thơ nên chưa có đủ kỹ năng, ý thức để đối phó với các vấn đề xung quanh cuộc sống. Vì vậy học sinh tiểu học cần nhận được sự giáo dục tâm lý từ phụ huynh và thầy cô giáo. Giáo dục tâm lý với bậc tiểu học có tầm quan trọng lớn. Cụ thể:
Xem thêm: Danh sách 33 trường cấp 1 ở Hà Nội đào tạo trẻ tốt nhất
Những kẻ thái nhân cách là ai? Thái nhân cách là một dạng rối loạn thần kinh, những người mắc rối loạn này thường có các đặc điểm nhận diện nổi bật như thiếu sự đồng cảm, hành vi bạo lực hoặc vi phạm luật pháp, thao túng và lừa dối, thiếu trách nhiệm và không có kế hoạch dài hạn. Họ không thể cảm nhận hoặc hiểu được cảm xúc của người khác, không có lòng trắc ẩn và thường không cảm thấy hối hận hay tội lỗi về hành vi của mình. Điều này khiến họ dễ dàng tham gia vào các hành vi tội phạm, lừa đảo, bạo lực và không tuân thủ các quy tắc xã hội.
Cuốn sách "Những Kẻ Thái Nhân Cách" của Jon Ronson là một cuộc hành trình đầy mê hoặc vào thế giới của những người thái nhân cách. Để tìm hiểu sâu hơn về rối loạn này, Ronson đã tiến hành một loạt các nghiên cứu và tiếp xúc với các nhà nghiên cứu, tâm lý học, bác sĩ và thậm chí cả những tên tội phạm nguy hiểm. Qua việc thăm các bệnh viện, viện nghiên cứu, viện tâm thần học, trại giam và trung tâm chăm sóc sức khỏe, Ronson đã từng bước vẽ nên bức tranh rõ nét hơn về những kẻ thái nhân cách. Ông không ngại đưa bản thân vào tình huống nguy hiểm để tìm ra câu trả lời, từ đó cung cấp một cái nhìn chi tiết về thế giới của những kẻ máu lạnh.
Trong quá trình tìm hiểu, Ronson đã gặp gỡ và phỏng vấn nhiều nhà chuyên môn từ các lĩnh vực khác nhau để nắm bắt được bản chất của rối loạn thái nhân cách. Qua từng cuộc gặp gỡ, từng cuộc phỏng vấn và từng nghiên cứu, chân dung kẻ thái nhân cách hiện ra rõ hơn, nhưng những suy nghĩ của họ lại trở nên khó hiểu hơn. Điều này đặt ra câu hỏi liệu một người bình thường có đủ khả năng để hiểu những suy nghĩ phức tạp và lệch lạc của những kẻ tâm thần hay không.
Qua 11 câu chuyện trong cuốn sách, Ronson không chỉ dẫn dắt người đọc thâm nhập vào thế giới điên loạn của những kẻ thái nhân cách mà còn khám phá ra nhiều dạng rối loạn tâm thần khác. Từ tâm thần phân liệt, rối loạn nhân cách chống đối xã hội, ái kỷ, đến tăng động giảm chú ý, thế giới tâm thần mà ông miêu tả là một nơi phức tạp và đầy thách thức, nơi mà các nhà tâm lý học và các nhà nghiên cứu vẫn đang cố gắng tìm hiểu và giải thích.
Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là việc Ronson đặt ra câu hỏi về sự lạm dụng các phân tích tâm lý trong việc phán xét và kết tội người khác. Ông băn khoăn liệu việc quy kết hành vi của ai đó dựa trên những phân tích tâm lý có thực sự công bằng hay không. Việc này đặt ra một vấn đề lớn trong lĩnh vực tâm lý học và tội phạm học: liệu có ổn không khi ta quy những hành động bình thường của một người vào dấu hiệu của một chứng bệnh nào đó?